Cukrzyca w ciąży - czy jest groźna dla matki i dziecka? Jak ja rozpoznać?

Cukrzyca przyszłych mam to choroba, której nie wolno bagatelizować. Nieleczona niesie za sobą poważne powikłania - na zagrożenia narażona jest i matka i rozwijający się płód. Do najpoważniejszych skutków należą: zakażenia układu moczowego i dróg rodnych, ryzyko poronienia oraz wady wrodzone serca, nerek, układu kostnego i mózgu u dziecka.

Niekontrolowana cukrzyca może być przyczyną nadmiernego rozwoju płodu w stosunku do jego wieku (tzw. makrosomia) – a to zwiększa ryzyko urazu przy porodzie i mogłoby spowodować wystąpienie zespołu niewydolności oddechowej noworodka. Najgroźniejszym powikłaniem jest ryzyko obumarcia płodu. Z badań wynika, że dziecko, które w okresie płodowym miało zbyt wysoki poziom glukozy (hiperglikemia), jest bardziej narażone na cukrzycę typu 1 i 2 jako dorosły. A co druga kobieta, która na nią chorowała w ciąży, może mieć w przyszłości cukrzycę typu 2. Dlatego po urodzeniu dziecka już zawsze powinna sprawdzać poziom cukru raz w roku.

Czy jesteś w grupie ryzyka?

Schorzenie dotyczy tylko kobiet oczekujących dziecka  - to kilku procent ciążarnych, ale z roku na rok ich przybywa. Niemal zawsze choroba ujawnia się w drugim lub trzecim trymestrze, ok. 24–28 tygodnia. Połóg to czas kiedy z reguły ustępuje (6–8 tygodni po porodzie poziom cukru zwykle wraca do normy). Przyczyną tej odmiany cukrzycy są zmiany hormonalne. Wpływają one na wytwarzanie insuliny, która ma obniżać poziom cukru we krwi).

Cukrzyca ciążowa pojawia się częściej, jeśli:

• u przyszłej mamy występuje nadwaga (dużo przytyła w pierwszym trymestrze), 
• otyłość lub cukrzyca jest występuje w rodzinie,
• schorzenie pojawiło się już w poprzedniej ciąży,
• kobieta ma więcej niż 35 lat.

Jak rozpoznać cukrzycę w ciąży?

Zbyt wysoki poziom cukru we krwi nie powoduje zazwyczaj charakterystycznych symptomów. Objawy, które jej towarzyszą mogą być brane za typowe dolegliwości kobiet w ciąży. Częstsze oddawanie moczu, wzmożone pragnienie, swędzenie skóry, zmęczenie to te najpowszechniejsze. Dlatego aby pierwsze objawy nie umknęły przyszłej mamie trzeba regularnie badać krew. Pierwszym sygnałem alarmowym może być również cukier w moczu, wykryty podczas rutynowego badania.

Jak przebiega ciąża z cukrzycą?

Już na początku ciąży trzeba wykonać oznaczenie stężenia glukozy na czczo. Jeśli wynik okaże się za wysoki (prawidłowy to mniej niż 100 mg/dl) lekarz zaleci jeszcze tzw. test obciążenia glukozą. Polega on na dwukrotnym pobraniu krwi: na czczo oraz 2 godziny od wypicia wody z glukozą. Gdy jednak pierwsze badania są prawidłowe, test ten robi się dopiero między 24. a 28. tygodniem, ewentualnie powtarza się w 32. tyg.

Prawidłowy wynik po obciążeniu glukozą to mniej niż 140 mg/dl. Wyższe wartości to już cukrzyca ciążowa - aż do porodu regularnie trzeba sprawdzać poziom cukru. Przyszłej mamie z cukrzycą potrzebny będzie glukometr – urządzenie przypominające długopis, którym nakłuwa się palec, a potem odczytuje wynik. Cukrzyca nie oznacza z reguły konieczności przyjmowania leków. Gdy jednak lekarz uzna za konieczne potrzebna jest insulina w zastrzykach. Dla ciężarnych z cukrzycą, a także kobiet, które planują dziecko, a już mają cukrzycę, są do wypożyczenia (bezpłatnie) nowoczesne pompy insulinowe, które ułatwiają aplikowanie leku.